Rượu Sake

Rượu sake - tinh hoa nghệ thuật lên men Nhật Bản với hơn 2000 năm lịch sử, mang đến trải nghiệm hương vị từ thanh tao đến đậm đà. Với 11 phân loại chính và cách thưởng thức đa dạng, rượu sake không chỉ là thức uống mà còn thể hiện triết lý sống tinh tế của người Nhật. Cuồng Rượu sẽ hướng dẫn bạn khám phá bí mật đằng sau từng giọt rượu sake thuần khiết cùng nghệ thuật thưởng thức, bảo quản chuẩn.

1. Rượu sake là gì? Rượu sake có tốt cho sức khoẻ không?

Rượu sake là loại rượu gạo truyền thống của Nhật Bản, được sản xuất chủ yếu từ ba thành phần chính: gạo Sake (sakamai), nước, men và một số loại nấm Koji. Quy trình lên men độc đáo tạo nên hương vị đặc trưng cho rượu sake với nồng độ cồn dao động từ 15-20%, thường là 16-17%.

Không giống như các loại rượu khác, rượu sake có thể được thưởng thức ở nhiều nhiệt độ khác nhau, từ lạnh (5-10°C) đến nóng (40-55°C), mỗi cách mang đến trải nghiệm hương vị riêng biệt.

Về mặt sức khỏe, rượu sake mang lại một số lợi ích khi sử dụng đúng điều độ:

• Tốt cho đường ruột và quá trình tiêu hóa: Chứa Koji thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn Probiotics và kích thích sản xuất enzyme trong đường ruột.
• Bảo vệ sức khỏe tim mạch: Giàu chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào và giảm các nguy cơ mắc bệnh tim.
• Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường: Mức độ cồn trong rượu Sake có thể kiểm soát đường huyết.
• Hỗ trợ tuần hoàn máu: Khi uống ở mức độ vừa phải có thể giúp tăng mức cholesterol tốt và giảm lượng cholesterol xấu trong cơ thể. 

Các loại rượu Sake Nhật

2. Quy trình sản xuất rượu Sake

Quy trình sản xuất rượu sake truyền thống của Nhật Bản bao gồm 8 bước chính:

• Xay xát gạo (Seimai): Gạo Sakamai được xay trong 3 ngày để loại bỏ 30-65% lớp vỏ chứa protein, chất béo và tạp chất, chỉ giữ lại phần tinh bột trắng ở trung tâm để tạo hương vị tinh khiết
• Rửa, ngâm và nấu gạo: Gạo sau khi xát được rửa sạch, ngâm theo thời gian quy định rồi nấu thành cơm. Toàn bộ công đoạn này mất khoảng 1 ngày để đảm bảo chất lượng hoàn hảo
• Lên men Koji: Rắc nấm Koji lên cơm và ủ trong 48 giờ trong phòng Koji Muro có nhiệt độ và độ ẩm được kiểm soát chặt chẽ 3-4 giờ/lần. Tinh bột sẽ phân hủy thành đường trong giai đoạn này
• Trộn nguyên liệu (Moto): Trộn koji, nấm men, cơm và nước tinh khiết với nhau. Quá trình lên men đầu tiên kéo dài tối thiểu 4 tuần để đường chuyển hóa thành cồn
• Thêm nguyên liệu (Moromi): Bổ sung thêm koji, cơm trắng và nước theo tỷ lệ chuẩn trong 4 ngày liên tiếp. Quá trình lên men chính kéo dài hơn 1 tháng
• Ép rượu: Sau khi lên men hoàn tất, rượu được ép để tách thành Seishu (rượu trong suốt) và Sakekasu (cặn rượu trắng)
• Lọc rượu: Rượu được lọc qua than bột tinh chế để loại bỏ tạp chất, tuy nhiên nhiều nhà sản xuất hiện tại bỏ qua bước này để giữ hương vị tự nhiên
• Tiệt trùng và ủ rượu: Rượu được tiệt trùng bằng quy trình Hiire để diệt vi khuẩn và nấm men có hại, sau đó ủ trong thùng để hoàn thiện hương vị trước khi đóng chai.

Quy trình 8 bước sản xuất rượu Sake

Điểm đặc biệt của quy trình sản xuất rượu sake là phương pháp lên men song song độc đáo, trong đó việc chuyển hóa tinh bột thành đường (bằng nấm koji) và lên men rượu (bằng nấm men) diễn ra đồng thời. Điều này khác hoàn toàn với quy trình lên men bia, nơi hai quá trình này diễn ra tuần tự, tạo nên hương vị phức tạp và tinh tế đặc trưng của rượu sake Nhật Bản.

3. Các loại rượu Sake

Rượu sake được phân loại chủ yếu dựa trên tỷ lệ xay xát gạo (seimaibuai), việc có thêm cồn hay không, và các yếu tố sản xuất khác. Mỗi loại mang đến trải nghiệm hương vị độc đáo:

3.1. Daiginjo

Loại rượu sake cao cấp nhất với tỷ lệ xay xát gạo tối thiểu 50%. Daiginjo có hương thơm tinh tế, vị thanh nhẹ và độ phức tạp cao, thường được thưởng thức lạnh để cảm nhận trọn vẹn hương vị tinh túy.

Rượu Daiginjo

3.2. Junmai

Rượu sake thuần túy chỉ làm từ gạo, nước và koji, không thêm cồn. Gạo được sử dụng cho Junmai phải được đánh bóng đến ít nhất 70%. Junmai có vị đậm đà, hương thơm nồng nàn và body đầy đặn, phù hợp với nhiều món ăn truyền thống Nhật Bản.

Rượu Junmai

3.3. Ginjo

Với tỷ lệ xay xát tối thiểu 40%, Ginjo có hương thơm trái cây nhẹ nhàng, vị cân bằng giữa thanh tao và phong phú. Đây là loại rượu sake cao cấp của Nhật Bản, được chế biến từ gạo, nước, nấm Koji và men rượu mà không sử dụng bất kỳ phụ gia nào. 

Rượu Ginjo

3.4. Honjozo

Honjozo được đánh bóng còn tối thiểu 70%, giúp loại bỏ tạp chất và giữ lại tinh bột thuần khiết, mang đến hương vị đặc trưng. Loại rượu sake được thêm một lượng nhỏ rượu chưng cất để tăng hương thơm. Honjozo có hương vị thanh tao, ít ngọt, êm dịu và nhẹ nhàng khi thưởng thức. 

Rượu Honjozo

3.5. Jizake

Jizake (地酒) nghĩa là "rượu sake địa phương", là loại rượu sake thủ công được sản xuất và ủ tại các địa phương, phản ánh terroir (các yếu tố môi trường như vị trí địa lý, khí hậu, địa hình, động, thực vật xung quanh,....) của từng vùng, tạo trải nghiệm ẩm thực trọn vẹn và hài hòa. Jizake có hương vị mộc mạc, dễ uống và phù hợp với đa dạng khẩu vị. 

Rượu Jizake

3.6. Nigori

Rượu sake Nigori nổi bật với màu trắng đục và mờ, khác với các loại rượu Sake khác, Nigori được tạo ra bằng cách để lại một phần cặn gạo sau quá trình lọc, mang đến hương vị ngọt tự nhiên và kết cấu sánh mịn. Nigori thường được lắc nhẹ trước khi uống để tạo độ đồng nhất.

Rượu Nigori

3.7. Nama-zake

Nama-zake là loại rượu Sake tươi không qua thanh trùng, giữ nguyên hương vị tự nhiên và men sống. Nama-zake cần được bảo quản lạnh để giữ hương vị và chất lượng tốt nhất. Nama-zake có hương vị tươi mát, ngọt ngào và sống động như những nốt nhạc với hương trái cây đầy tinh tế và sảng khoái.

Rượu Nama-zake

3.8. Koshu

Koshu là dòng rượu được ủ lâu năm nên có màu vàng đậm đặc trưng. Loại rượu này có hương vị phức tạp như rượu vang cũ. Koshu phù hợp với những ai yêu thích hương vị đậm đà, có chiều sâu.

Rượu Koshu

3.9. Futsushu

Futsushu là loại rượu phổ biến nhất tại Nhật Bản. Loại rượu này có tỉ lệ gạo đánh bóng thấp nhất, khoảng 80%, được sản xuất hàng loạt với chất lượng ổn định và giá cả phải chăng. Về hương vị, Futsushu không quá gây ấn tượng như các loại sake khác, nhưng với mức giá phải chăng thì loại rượu này phù hợp cho nhu cầu sử dụng hàng ngày. 

Rượu Futsushu

3.10. Shiboritate

Shiboritate tươi được đóng chai ngay sau khi ép và không trải qua quá trình ủ lâu như các loại rượu Sake thông thường. Shiboritate có hương vị tươi mát và hương thơm của trái cây, mang lại cảm giác tươi mới và sảng khoái. 

Rượu Shiboritate

4. Cách thưởng thức rượu Sake chuẩn

Để thưởng thức rượu sake đúng cách, cần chú ý đến nhiệt độ, dụng cụ và nghi thức:

• Nhiệt độ phục vụ là yếu tố quan trọng nhất. Rượu sake cao cấp như Daiginjo, Ginjo nên uống lạnh (8-10°C) để giữ nguyên hương thơm tinh tế. Rượu sake truyền thống như Junmai có thể uống ấm (40-45°C) để làm nổi bật hương vị đậm đà.
• Dụng cụ phục vụ bao gồm tokkuri (bình rượu gốm) để đựng và ochoko (chén nhỏ) để uống. Khi uống lạnh, có thể dùng ly thủy tinh để cảm nhận màu sắc trong suốt của rượu sake.
• Cách thưởng thức: Cầm chén bằng hai tay, nhấp từng ngụm nhỏ để cảm nhận đầy đủ hương vị. Rượu sake nên được thưởng thức chậm rãi, kết hợp với các món ăn nhẹ như sashimi, tempura hoặc các món nướng Nhật Bản.
• Nghi thức rót rượu: Theo truyền thống Nhật Bản, người uống không tự rót cho mình mà nhờ người khác rót. Đây là cách thể hiện sự tôn trọng và tạo không khí thân mật trong bữa tiệc.

Kinh nghiệm thưởng thức rượu Sake chuẩn Nhật Bản

5. Cách bảo quản rượu Sake

Rượu sake chưa mở nắp có thể bảo quản được 2-3 năm nếu để nơi tối, mát và tránh ánh sáng trực tiếp. Sau khi mở nắp, nên sử dụng rượu trong vòng 1-2 tuần để đảm bảo chất lượng tốt nhất.

Cách bảo quản rượu Sake 

Các nguyên tắc bảo quản rượu sake chuẩn:

• Bảo quản ở nhiệt độ ổn định 15-18°C, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột
• Để chai thẳng đứng để giảm diện tích tiếp xúc với không khí
• Tránh ánh sáng trực tiếp, đặc biệt là ánh nắng mặt trời và đèn huỳnh quang
• Bảo quản nơi khô ráo, tránh độ ẩm cao có thể làm hỏng nhãn chai
• Rượu sake nama-zake (chưa thanh trùng) bắt buộc phải bảo quản trong tủ lạnh
• Sau khi mở, đậy nắp kín và để tủ lạnh, sử dụng trong 1-2 tuần
• Tránh để gần các nguồn mùi mạnh có thể ảnh hưởng đến hương vị

Rượu sake là biểu tượng văn hóa Nhật Bản với hơn 2000 năm lịch sử, mang đến trải nghiệm thưởng thức độc đáo khi được bảo quản và phục vụ đúng cách. Việc hiểu rõ về các loại, cách thưởng thức và bảo quản sẽ giúp bạn trân trọng hơn nghệ thuật chế tạo rượu sake tinh tế này. Liên hệ ngay với Cuồng Rượu để được tư vấn mua hàng nhé!